Animal life in Groups

Εισαγωγή

  Συνεχίζοντας την συλλογή στοιχείων για την κοινωνικότητα στα ζώα, μετά το Wild Justice (http://bookcapacitor.blogspot.com/2011/05/wild-justice.html ), το Animal Behavior παρουσιάζει την ζωή συγκεκριμένων ειδών. Εδώ βλέπουμε πιο συστηματικά την ιεραρχία, την αλληλοβοήθεια, την αμοιβαιότητα, τον εγωισμό αλλά ακόμα και εκπαίδευση μερικών ειδών.

  Ο συγγραφέας είναι οπαδός της θεωρίας των «εγωιστικών γονιδίων» του Dawkins, με την οποία διαφωνώ αλλά δεν είμαι σε επίπεδο επαρκές για να την αποδημήσω. Για αυτό το λόγο δεν θα αναφερθώ καθόλου. Για όποιον ενδιαφέρεται, τα εν λόγω χωρία βρίσκονται στο τέλος κάθε κεφαλαίου.

  Ο συγγραφέας θεωρεί ότι οι μικρές αυτές κοινότητες δημιουργούνται διότι είναι μεγαλύτερη η πιθανότητα επιβίωσης, και με αυτόν τον τρόπο παρουσιάζονται πλεονεκτήματα όπως ότι α) υπάρχει καλύτερη προστασία από τους διάφορους εχθρούς, β)  μεγαλύτερη πιθανότητα να τους εντοπίσουν, γ) το κυνήγι είναι πιο αποτελεσματικό (τα περισσότερα κοινωνικά είδη σκοτώνουν ζώα πολύ μεγαλύτερα από αυτά),  δ) διαμέσου της κοινωνικής ζωής και κοινωνικής προστασίας τα μικρότερης ηλικίας ζώα έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες επιβίωσης, αλλά και ε) μεταφορά εμπειρίας και πολιτισμού στις νέες γενεές.   

  Στον αντίποδα των παραπάνω, διαμέσου της κοινωνικής ζωής α) δεν μπορεί κάποιο ζώο να εκμεταλλευτεί μόνο του το θήραμα του (πρέπει να το μοιραστεί), β) κάποια μέλη (όπου υπάρχει ιεραρχία) πρέπει να είναι υποτακτικά στους ανωτέρους τους και γ) ένα γκρουπ είναι σχεδόν αδύνατο να κρυφτεί από τους εχθρούς του.

  Ας εξετάσουμε λοιπόν την κοινωνική ζωή των ειδών:

Meerkat

  Τα Σουρικάτα (Meerkat) είναι αιλουροειδή που ζουν στο νότιο μέρος της αφρικανικής ηπείρου σε ομάδες των 20 ή περισσοτέρων μελών και έχουν διάρκεια ζωής 12-14 χρόνια. Τα εν λόγω ζώα δεν έχουν κανένα βιολογικό πλεονέκτημα και αν ζούσαν μεμονωμένα, ιδιαίτερα στην έρημο όπου κατοικούν, δεν θα επιβίωναν (το σχήμα του «survival of the fittest» εδώ χάνει εξ ολοκλήρου την αξία του). Ζούνε σε γκρουπ (από 2 μέχρι 40 μέλη) που ονομάζονται συμμορίες. Ένα ανδρόγυνο ζευγάρι είναι οι αρχηγοί (alpha meerkats)  της συμμορίας. Φτιάχνουν τα σπίτια τους (και άλλα λαγούμια διαφυγής) σκάβοντας συνεργατικά το έδαφος, και κρύβονται εκεί όταν αισθάνονται ότι απειλούνται. Τα σπίτια αυτά με τον καιρό γίνονται πολύπλοκα τούνελ με δωμάτια για ύπνο, διαδρόμους και λόφους.

  Κάθε πρωί η συμμορία φεύγει από το λαγούμι ψάχνοντας για φαί. Αν υπάρχουν μικρά τότε μένει ένα σουρικάτο (άγνωστο μέχρι στιγμής πως επιλέγεται αυτό) να τα προσέχει.   Τα alpha meerkats παίρνουν όλες τις αποφάσεις σχετικά με το μέρος και την ώρα του κυνηγιού. Το φαγητό είναι ομαδική δουλειά, εκτός από μερικά μέλη που λειτουργούν ως φρουροί (οι οποίοι συνεχώς αλλάζουν). Αν δεν υπάρχει κάποιος εχθρός κάνουν ένα χαρακτηριστικό ήχο ότι όλα είναι μια χαρά. Αν δουν ένα αρπακτικό θα ειδοποιήσουν τους υπολοίπους. Αν μάλιστα το αρπακτικό είναι φίδι, τότε θα εφαρμόσουν την «συμμορίτικη συμπεριφορά» τους σε αυτό, ενοχλώντας το συνεχώς μέχρι να φύγει. Μπορεί επίσης να το σκοτώσουν με συνεχής δαγκώματα και επιθέσεις. Αν το αρπακτικό είναι γεράκι ή αετός, τότε θα κρυφτούν σε κάποιο λαγούμι για να το αποφύγουν. Επίσης υπερασπίζονται τα λαγούμια αυτά αν κάποια άλλη συμμορία από σουρικάτα τα διεκδικήσει. Όλες οι υπόλοιπες δραστηριότητες (ύπνος, σκάψιμο, ακόμα και ούρηση) είναι ομαδική δουλειά.

  Τα μικρά εκπαιδεύονται (μια από τις 3 περιπτώσεις μάθησης που μας παρουσιάζει το βιβλίο) από τους μεγαλύτερους σε διάφορες τεχνικές επιβίωσης και στον τρόπο αναζήτησης τροφής. Ακόμα, τους διδάσκουν πώς να κάνουν ένα σκορπιό ασφαλή για φαγητό (τραβώντας πρώτα την δηλητηριώδη ουρά, αποφεύγοντας τις σκληρές δαγκάνες, σκοτώνοντας  τον σκορπιό γρήγορα για να μην προλάβει να καταπιεί το δηλητήριο). Εκτός από τις εργασίες της κοινότητας, τα σουρικάτα παίζουν μεταξύ τους, παλεύοντας ή κυνηγώντας το ένα το άλλο. Επίσης, χαλάνε αρκετό καιρό ξεψειρίζοντας το ένα το άλλο, μια ευχάριστη πράξη που προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα, όπως ότι διώχνουν τη σκόνη, η γούνα τους είναι πιο μαλακή, φεύγουν οι ψείρες, και ακόμα χαλαρώνουν και τα δύο ζώα.

  Όμως η μικρές συμμορίες δεν είναι μόνιμες. Αντίθετα τα μεγαλύτερα σουρικάτα συνήθως φεύγουν από τη συμμορία και ψάχνουν άλλες ή φτιάχνουν την δικιά τους. Αυτό γίνεται κυρίως διότι, οι αρχηγοί συχνά δεν αφήνουν τους υπολοίπους να κάνουν οικογένεια (σκοτώνουν τα μικρά). Τέλος, πάντα υπάρχει η βίαιη τιμωρία όταν δεν ακολουθούνται οι κανόνες της κοινότητας.

Απολαύστε τα γλυκούλικα αυτά ζωάκια: 

Adorable baby meerkats explore the African wild for the first time

Ελέφαντες

  Οι ελέφαντες ζούνε σε μητριαρχικές κοινωνίες. Η γυναίκα αρχηγός γνωρίζει που θα μπορέσουν να βρουν νερό σε περίοδο ξηρασίας και σε πια περιοχή το φαγητό είναι ώριμο σε κάθε περίοδο. Η πολύ στενών σχέσεων κοινότητα αποτελείται από την αρχηγό, τις αδερφές της, της κόρες της και τα εγγόνια της. Τα αγόρια συμμετέχουν στην ομάδα μέχρι να φτάσουν στην ηλικία των 14, όπου και διώχνονται από το γκρουπ. Οι άντρες ακολουθούν το γκρουπ προσωρινά, και φτιάχνουν φιλίες με άλλα γκρουπ τα οποία μπορεί να ακολουθήσουν. Τα γκρουπ ενώνονται σε ένα μεγαλύτερο (kinship), στο οποίο υπάρχει μια αρχηγός, που είναι ανώτερη από όλες τις υπόλοιπες αρχηγούς των ξεχωριστών γκρουπ. Το γένος αυτό μπορεί να φτάσει πληθυσμό μέχρι και 150 μέλη. Με έναν χαμηλής συχνότητας ήχο, που δεν βρίσκεται στο φάσμα που κατανοεί ο άνθρωπος, μπορεί να επικοινωνεί με τους υπόλοιπους ελέφαντες σε μια απόσταση μέχρι 32 χιλιόμετρα.

  Οι ελέφαντες χαϊδεύουν ο ένας τον άλλο συχνά και ο χαιρετισμός το ενός με το άλλου γίνεται με άγγιγμα. Τα παιδιά παίζουν μεταξύ τους, και το μεγαλύτερο παιδί γίνεται η «θεία» του νεογέννητου ελέφαντα. Η θεία αυτή, φροντίζει να μην μένει το παιδί τελευταίο όταν περπατάνε, το αφήνει να κρύβεται κάτω από την κοιλιά της για προστασία και το σηκώνει με την προβοσκίδα αν αυτό πέσει. Η δουλειά της θείας είναι πάρα πολύ σημαντική, διότι οι μικροί ελέφαντες μπορούν εύκολα να πέσουν θηράματα στα λιοντάρια.

Αφρικανικά μυρμήγκια

  Ως γνωστών τα μυρμήγκια λειτουργούν κυρίως με ένστικτα (κοινώς η συμπεριφορά τους καθορίζεται από βιολογικούς παράγοντες, όχι κοινωνικούς, άρα δεν κάνουν επιλογές, δεν έχουν συναισθήματα, και δεν μαθαίνουν τίποτα). Κάθε μυρμήγκι ανήκει σε μια κάστα  με συγκεκριμένο ρόλο. Όλα ζουν σε έναν οικισμό, και όλα προσέχουν και μεγαλώνουν τα μικρότερα, παρότι η συντριπτική πλειοψηφία δεν θα ζευγαρώσει ποτέ. Η οργάνωση τους είναι τέτοια, που μοιάζει να λειτουργούν σαν ένας οργανισμός.

  Τα αφρικανικά μυρμήγκια είναι από τα πιο επιθετικά και μάλιστα μπορούν να σκοτώσουν από αγελάδες μέχρι ακόμα και άνθρωπο. Το μυστικό της επιτυχίας είναι η συντονισμένη επίθεση (αρχικά κινούνται χωρίς να γίνουν αντιληπτά και έπειτα είτε μετά από σήμα, είτε αν το θήραμα κάνει μια επιθετική κίνηση επιτίθενται όλα μαζί). Στον οικισμό μπορεί να βρίσκονται πάνω από 20 εκατομμύρια μυρμήγκια. Η βασίλισσα μπορεί να κάνει πάνω από 2 εκατομμύρια αυγά κάθε μήνα. Ζευγαρώνει μια φορά στην ζωή της, και αποθηκεύει το σπέρμα του άντρα για μελλοντική χρήση. Από τα αυγά βγαίνουν οι προνύμφες, που φτιάχνουν το δικό τους κουκούλι (όπως και οι πεταλούδες), από τα οποία βγαίνουν τα μυρμήγκια. Η τεράστια πλειοψηφία (γυναικείου φύλου) είναι δύο ειδών, οι εργάτες και οι στρατιώτες, και ελάχιστα είναι ανώριμες βασίλισσες. Οι άντρες αυτού του είδους έχουν φτερά, και μετά από 1-2 μέρες φεύγουν από τον οικισμό ψάχνοντας μια βασίλισσα να ζευγαρώσουν. Για τα αφρικανικά μυρμήγκια ο οικισμός δεν είναι μόνιμος, αλλά προσωρινός (αλλάζουν τοποθεσία συνεχώς στην προσπάθεια εξεύρεσης φαγητού). Χιλιάδες μυρμήγκια θα θυσιαστούν για να προστατέψουν την βασίλισσα και τα μικρά, και οι εργάτες ταΐζουν την βασίλισσα και τα μικρά. Οι στρατιώτες και οι εργάτες είναι τυφλοί, αλλά μπορούν να συνεργάζονται εξαιτίας του χημικού που αφήνουν, την φερορμόνη.

  Αντίστοιχο τρόπο ζωής έχουν και οι μέλισσες και διάφορα άλλα έντομα. Σε ανώτερους οργανισμούς έχουμε υποχώρηση των ενστίκτων και ύπαρξη συνείδησης (έστω και υποτυπώδης) που επιτρέπει άλλον τρόπο ζωή.  Εξαίρεση στον κανόνα αποτελούν τα naked mole rats είναι το μοναδικό είδος ποντικού που λειτουργεί επίσης αποκλειστικά μόνο με ένστικτα.

Ψάρια και πουλιά

  Τα σμήνη ψαριών αποτελούνται από χιλιάδες ή εκατοντάδες χιλιάδες ψάρια. Κολυμπούν και αλλάζουν κατεύθυνση με σχεδόν τέλεια συγχρονισμένο τρόπο. Αν και δεν είναι σαφής ο λόγος που το κάνουν, θεωρείται πως το 80% των γνωστών μας ειδών ψαριών κολυμπάνε σε σμήνη για κάποιο διάστημα της ζωής τους. Θεωρείται ότι αυτό είναι εφικτό, λόγο της δυνατότητας των ψαριών να επικοινωνούν διαμέσου δονήσεων.

  Σχεδόν πάντα, τα σμήνη αποτελούνται από το ίδιο είδος. Τα σμήνη των μικρών ψαριών προσπαθούν να αποφύγουν αντίστοιχα σμήνη ενός πιράνχα. Αυτή η διαδικασία δεν δημιουργεί δεσμούς ανάμεσα στα ψάρια, αλλά θεωρείται ως ένας αποτελεσματικός τρόπος προστασίας, διότι α) μπορεί να ξεγελάσει τα υπόλοιπα ζώα που μπορεί να το θεωρήσουν ως ένα μεγαλύτερο ψάρι, β) είναι δυσκολότερο για το επιτιθέμενο ψάρι να επικεντρώσει σε κάποιο στόχο. Επίσης δίνει την δυνατότητα στα ψάρια να διατηρούν την ενέργεια τους (είναι πιο εύκολο το κολύμπι με αυτόν τον τρόπο), και μειώνονται οι πιθανότητες να αποτελέσει κάποιο από αυτά τα ψάρια στόχο ενός άλλου ψαριού. Παρόμοια αποτελέσματα έχει το μη συγχρονισμένο κολύμπι το οποίο επίσης μπερδεύει τον αντίπαλο (αν επιτεθεί τότε τα ψάρια κολυμπούν σε όλες τις κατευθύνσεις, πράγμα που δυσκολεύει την εστίαση του αντιπάλου).

  Στα σμήνη δεν υπάρχει αρχηγός, αλλά τα ψάρια που είναι πιο κοντά στο κέντρο είναι πιο προστατευμένα, ενώ αυτά που είναι στις άκρες έχουν μεγαλύτερες δυνατότητες να βρουν φαγητό.

  Με αντίστοιχο τρόπο δουλεύουν τα σμήνη των πουλιών (με αρκετές διαφορές βέβαια. Εδώ το σμήνος λειτουργεί και ως ένα τρόπο ξεκούρασης, καθώς τα πουλιά που βρίσκονται πίσω κοιμούνται, και μετά αντικαθιστούν αυτά που είναι μπροστά για να ξεκουραστούν αυτά με την σειρά τους. Αν δεν γινόταν αυτό, τα μεγάλα κουραστικά ταξίδια θα ήταν αδύνατα). Τα κοράκια ζουν το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους σε κοινωνίες. Την άνοιξη, που είναι εποχή ζευγαρώματος ζουν σε μικρές οικογένειες. Ο πυρήνας της οικογένειας θα ζευγαρώσει και αρκετές φορές θα υπάρχουν τα κοράκια βοηθοί, που δεν έχουν σκοπό να ζευγαρώσουν, αλλά να βοηθήσουν το άλλο ζευγάρι να κάνει αυτήν την δουλειά (και για αυτούς τους βοηθούς δεν υπάρχει κανένας προφανής εγωιστικός σκοπός). Από τα 10.000 είδη πουλιών, μόνο το 13% δημιουργεί ομάδες κατά την περίοδο του ζευγαρώματος.

  Ένα άλλο ενδιαφέρον πουλί είναι οι πιγκουίνοι, οι οποίοι ζουν σε αποικίες. Κάθε ένας πιγκουίνος υπερασπίζεται την δικιά του μικρή περιοχή (μερικές ίντσες) από τους γείτονες του. Οι βασιλιάδες πιγκουίνοι φροντίζουν για την αποικία, η οποία βέβαια είναι αρκετά εγωιστική (δεν μοιράζονται το φαί τους, μερικές φορές κλέβουν μικρά από άλλες οικογένειες κλπ.), εκτός από το κυνήγι που αποτελεί ομαδική δουλειά.

Γκνου (Wildebeest)

  Ο γκνου είναι γένος μεγάλης αντιλόπης, που συγγενεύει με την βουβαλίδα. Πρόκειται για εγωιστικές ομάδες, όπου κάθε γκνου προσπαθεί να είναι στο κέντρο του κοπαδιού ώστε να επιζήσει από τους επιτιθέμενους. Ο Φλεβάρης είναι η πιο επικίνδυνη περίοδος για αυτά, καθώς είναι η περίοδος όπου χιλιάδες γυναίκες γκνου γεννούν τα μωρά τους. Η περίοδος αυτή κρατάει 3 εβδομάδες, αλλά η διαδικασία της γένεσης διαρκεί μόλις 10 λεπτά, και τα μικρά στέκονται στα πόδια τους μέσα σε λίγα λεπτά (ο συγγραφέας θεωρεί πως αυτό είναι μέρος «στρατηγικής» καθώς η συγχρονισμένη γέννα σημαίνει ότι πάρα πολλά από τα μικρά θα επιβιώσουν, καθώς τα επιτιθέμενα ζώα δεν μπορούν να τα φάνε όλα). Έχουν 1.5 μέτρο ύψος και ζυγίζουν 270 κιλά. Τα μεγαλύτερα του είδους έχουν τεράστια κέρατα και είναι πολύ ισχυρά στις μάχες με τα υπόλοιπα ζώα.

Αφρικανικά Βουβάλια

  Αν και με παρόμοιο τρόπο συγκρότησης των κοινωνιών τους, διαφέρουν σε δύο σημαντικά σημεία. Η πρώτη διαφορά είναι το γεγονός πως οι ομάδες είναι εκατοντάδες (αντί για χιλιάδες), και η δεύτερη είναι ότι… ψηφίζουν! Όσο και αν ακούγεται απίστευτο, ο ερευνητής H.H.T. Prins το 1996, παρατηρώντας τα να ξεκουράζονται, πρόσεξε πως οι γυναίκες της αγέλης σηκώνονται, πηγαίνουν σε ένα σημείο και ξανά- κάθονται. Μετά από λίγο ανακάλυψε ότι πρόκειται για μια μορφή επικοινωνίας, καθώς σηκώνονται, κοιτάνε σε μια συγκεκριμένη κατεύθυνση σηκώνοντας  ελάχιστα το κεφάλι. Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο τα βουβάλια δείχνουν την κατεύθυνση στην οποία επιθυμούν να προχωρήσουν. Η πλειοψηφούσα άποψη θα υπερισχύσει. Βέβαια μερικές φορές η διαφωνία είναι έντονη και η αγέλη θα διασπαστεί, επιλέγοντας διαφορετικό δρόμο κατεύθυνσης. Είναι τρελός ο κόσμος των ζώων.

Άλογα

  Συνεχίζοντας με τις εγωιστικές κοινωνίες, τα άλογα ζουν σε μικρές αλλά καλά οργανωμένες ομάδες, διαμέσου της σύνδεσης οικογενειών 7 έως 10 μελών. Αποτελείται από τον επιβήτορα, το χαρέμι και τα μικρά του. Η κοινωνία των αλόγων βασίζεται στην φιλία. Ο επιβήτορας ασκεί τον ρόλο του όταν συναντάνε μια άλλη ομάδα, όπου θα διώξει τον αντίστοιχο επιβήτορα όταν πλησιάζει το χαρέμι το. Ακόμα είναι υπεύθυνος για την διατήρηση της ομάδας μαζεύοντας το χαρέμι όταν για κάποιο λόγο διαχωριστεί (πχ. διαφορετικό μέρος για φαί). Μόνο όταν ο επιβήτορας είναι αρκετά μεγάλος σε ηλικία και αδύναμος θα διαλυθεί η ομάδα.

  Τα άγρια άλογα είναι πιο φιλικά, διατηρώντας στενούς δεσμούς εντός της οικογένειας. Σε αυτά δεν υπάρχει κυρίαρχο άλογο γενικά, αλλά μονάχα κυρίαρχοι σε ορισμένες δουλείες, πχ. δύο άλογα μπορεί να κυριαρχούν στο φαγητό, διαφορετικοί δύο στην επιλογή του προορισμού που θα ταξιδέψουν.  Αλληλοβοηθούνται ξεψειρίζοντας το ένα το άλλο χρησιμοποιώντας την ουρά τους. Τέλος τους αρέσει το παιχνίδι, και ο επιβήτορας (παρά τον τίτλο του) είναι αρκετά επιεικής στα υπόλοιπα άλογα εντός του παιχνιδιού.

Δελφίνια

  Τα δελφίνια κυνηγούν συνεργατικά, και εφαρμόζουν τακτικές που δεν έχουν γίνει μέχρι στιγμής κατανοητές (πχ. χτυπάνε την ουρά τους δυνατά στο νερό για την αποδιοργάνωση των ψαριών). Οι ομάδες, για τις οποίες το κριτήριο είναι η φιλία, χωρίζονται με βάση το φύλο (οι γυναίκες το δικό τους γκρουπ, και οι άντρες το αντίστοιχο δικό τους). Το φαγητό το μοιράζονται μονάχα με φίλους. Οι διάφορες συμμαχίες αλλάζουν με τον καιρό. Κάθε δελφίνι έχει προτιμήσεις στις επιλογές του, και με κάποια τα οποία δεν συμπαθεί δεν θα συμμαχήσει ποτέ. Δημιουργούνται μικρές συμμαχίες (3-4 ατόμων) από τα αντρικά δελφίνια, για επίτευξη άμεσων σκοπών (διαφορές με άλλες συμμαχίες, αναζήτηση τροφής κλπ.). Οι συμμαχίες ενώνονται σε ακόμα μεγαλύτερες (super alliance). Αυτές οι συμμαχίες μπορεί να διαρκέσουν ακόμα και 20 χρόνια, και πρόκειται για αρκετά στενούς δεσμούς αλληλοβοήθειας και αλληλοϋποστήριξης. Παίζουν μαζί, κολυμπάνε μαζί (ακόμα και «χέρι χέρι»), και κάθε συμμαχία έχει έναν χαρακτηριστικό ήχο. Μάλιστα αν αλλάξει η συμμαχία το ίδιο δελφίνι θα κάνει πλέον διαφορετικού τόνου ήχους.

  Τέλος έχουν παρατηρηθεί διαδικασίες μάθησης στην οικογένεια «Monkey Mia», όπου τα μεγαλύτερα δελφίνια μαθαίνουν στα μικρά να κυνηγάνε ψάρια χρησιμοποιώντας το θαλάσσιο σφουγγάρι (δεν είναι κατανοητή πλήρως η χρησιμότητα του).

Λύκοι

  Οι λύκοι είναι ιδιαίτερα κοινωνικά ζώα. Οργανώνονται ιεραρχικά, και οι βαθμίδες είναι από το alpha wolf μέχρι το omega wolf. Κάθε λύκος μικρότερης βαθμίδας υποτάσσεται σε αυτούς της ανώτερης βαθμίδας. Για να ανεβεί κάποιος βαθμίδα θα πρέπει να παλέψει με τους ανώτερους του. Οι alpha wolves οδηγούν το κυνήγι, μια διαδικασία που γίνεται με αρκετά συντονισμένες κινήσεις. Αν η alpha female έχει γεννήσει μικρά λυκάκια, οι υπόλοιποι λύκοι θα τις φέρουν φαγητό. Αρκετά στοιχεία για τον τρόπο ζωής των λύκων βρίσκονται στην προηγούμενη ανάρτηση, για το βιβλίο Wild Justice.

Πρωτεύοντα

  Τελειώνουμε με τους πιο κοντινούς συγγενής μας. Μαθαίνουμε για τους μπαμπουίνους, που έχουν τους δικούς τους ηγέτες και κανόνες συμπεριφοράς. Εντός της κοινότητας μαθαίνουν πώς να πολεμάνε και που να βρίσκουν φαγητό. Οι μπαμπουίνοι ζούνε σε μητριαρχικές ιεραρχικές κοινωνίες. Οι φιλίες παίζουν σημαντικό ρόλο στην κοινωνική τους ζωή, και υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός στους άνδρες μπαμπουίνους για την εύνοια των γυναικών (που αρκετές φορές καταλήγει σε μάχη για το ποιος θα την κερδίσει). Οι άντρες όμως δεν έχουν ισχυρές φιλίες, αλλά δημιουργούν προσωρινές συμμαχίες για την κυριαρχία στον αντρικό στρατό. Ο Robert Sapolsky έδειξε τον ρόλο που παίζει ο χαρακτήρας της ηγεσίας, παρατηρώντας τις διαφορές με ένα «δίκαιο» ηγέτη, και έναν φοβερά επιθετικό μπαμπουίνο ηγέτη. Στην περίπτωση του δεύτερου το τάγμα έγινε με τον καιρό πάρα πολύ αγχωτικό και δειλό σε αντίθεση με το ήρεμο και φιλικό πρώτο τάγμα. Οι χιμπατζήδες (σε μια ανδροκρατική κοινωνία) είναι ακόμα πιο κοινωνικοί σε μεγαλύτερες κοινωνίες. Οι εκφράσεις αγάπης σε αυτό το είδος είναι εκπληκτικές, καθώς φιλιούνται, αγκαλιάζονται και χαϊδεύουν ο ένας τον άλλο. Αν δύο χιμπατζήδες τσακωθούν και μετά δεν συμφιλιωθούν, οι γυναίκες της κοινότητας θα τους φέρουν κοντά για να λύσουν τις διαφορές τους. Τελειώνοντας φτάνουμε στο τρίτο είδος που έχει κάποια μορφή εκπαίδευσης, όπου οι ιαπωνικοί πίθηκοι Μακάκοι, που ζουν κοντά σε παραλίες, μαθαίνουν τα μικρά τους να πηγαίνουν στο νερό και να καθαρίζουν το φαγητό τους, καθώς και να πλένονται εκεί.

Επίλογος

  Το βιβλίο αυτό, όπως φάνηκε παραπάνω, προσφέρει ένα πλήθος παραδειγμάτων της κοινωνικής ζωής των ζώων με ποικιλόμορφες συμπεριφορές, άλλες εγωιστικές και άλλες συνεργατικές. Ιδιαίτερη εντύπωση κάνουν τα 3 είδη στα οποία υπάρχει μάθηση σε δύσκολες δραστηριότητες (σουρικάτα, δελφίνια και μακάκοι), και τα βουβάλια με δημοκρατικές ευαισθησίες. Φαίνεται ότι η κοινωνική ζωή προσφέρει τεράστια πλεονεκτήματα σε ζώα που μόνα τους δεν θα είχαν πολλές πιθανότητες επιβίωσης.

Το βιβλίο βρίσκεται εδώ: http://hotfile.com/dl/119516365/75a74ac/Animal_Life_in_Groups__Animal_Behavior_.pdf.html